Өткен жұма күні Қазақ драма театрында кезекті тоқсан сайынғы бос жұмыс орындары жәрмеңкесі ұйымдастырылды, онда жұмысшы және техникалық мамандықтар бойынша 350 бос жұмыс орны ұсынылды. Мұндай іс-шараларды өткізу халықты жұмыспен қамтуға көмегін тигізеді және еңбек ресурстарының ұтқырлығы арқылы еңбек нарығын тиімді дамытуға ықпал етуді жүзеге асырушы «Еңбек» Нәтижелі жұмыспен қамтуды және жаппай кәсіпкерлікті дамыту бағдарламасының міндеттерінің бірі болып табылады.
Бос орындар жәрмеңкесін ұйымдастырушы – Орал қаласының халықты жұмыспен қамту орталығы және осы мемлекеттік мекеме директорының орынбасары Айнұр Казмуханованың айтуынша, жәрмеңкеге Орал қаласының мемлекеттік және жеке меншік нысанындағы шамамен қырыққа жуық кәсіпорындары қатысады.
Осы жылы облыс орталығында жеті бос орындар жәрмеңкесі өткізілді, оның үшеуі – стихиялы түрде, төртеуі – тоқсан сайынғы жоспарға сәйкес. Жұмыс берушілердің әлеуетті қызметкерлермен кездесуін ұйымдастыру нәтижесінде Орал қаласының 244 тұрғыны тұрақты жұмысқа орналасты
Осы бос орындар жәрмеңкесінде өнеркәсіп, құрылыс, жол-құрылыс, сауда кәсіпорындары, ауыл шаруашылығы, денсаулық сақтау, білім беру және басқа да түрлі қызмет салалары бойынша өтінімдер ұсынылды.
Мысалы, «Орал вагон жөндеу депосы» АҚ-да бүгінгі күні 40 бос жұмыс орны бар. Дефектоскоп, газ-электрмен дәнекерлеуші, жылжымалы құрамды жөндеу жөніндегі слесарь, ағаш шебері, сырлаушы, токарь, сылақшы-сырлаушы, ілмектеуші, ұста, экспедитор, қосалқы жұмысшылар мен бригадирлер қажет.
Жаңадан бастаған қызметкерлер үшін базалық жалақы 40-50 мың теңге аралығында болады, біртіндеп біліктілігін арттырған жағдайда, еңбек төлемі де өседі. Алайда, вагон депосы директорының орынбасары Мұхамбет Сандыбеков атап өткендей, бүгінгі жастар өкілдерінің көпшілігі «барлығын бірден» алғысы келеді, сондықтан жалақы мөлшеріне қанағаттанбаушылық туындап, жоғары ақы төленетін жұмыс іздейді.
«Батыс Қазақстан машина жасау компаниясы» АҚ-на келесі мамандарға қажеттілік бар: магнитті бақылау бойынша бақылаушы, тазалаушы, өндірістік — диспетчерлік бөлімнің диспетчері, слесарь-жөндеуші, электромонтер, электромонтер оқушысы, слесарь оқушысы, токарь оқушысы, фрезерлеуші, сандық бағдарламалық басқару станоктарының операторы, токарь оқушысы, вуланизаторшы, электр орнатушының оқушысы, тістер кесушісі (зуборезчик), ажарлаушы, бұрғылаушы, токарь, бас металлург, инженер-термист, инженер-конструктор, шебер, ауысым шебері, фрезерлеуші, слесарь, слесарь-құрал-сайманшы, ұста.
«Орал полимер» ЖШС дәнекерлеушілерді, қалыптаушыларды, тас қалаушыларды, плиткашыларды, монтажшыларды, әр түрлі жұмысшыларды, «В», «С», «D», «Е» санатты жүргізушілерді, краншыларды, тракторшыларды, экскаваторшыларды, бульдозеристерді, токарлерді, арнайы техника бойынша автомеханиктерді, темір-бетон өнімдерінің өндірісі шеберлерін, жабдықтарды жөндеу бойынша слесарларды жұмысқа шақырады.
«Uniserv» ЖШС-не автоэлектрик, автослесарь, автокран жүргізушісі, бульдозер машинисі, асфальт тегістейтін каток машинисі, токарь-слесарь, мыс-аккумуляторшы, тиегіштердің автомеханигі, сондай-ақ жол жұмысшылары, вахталық қалашыққа тазалаушы, аспазшы, аспазшы көмекшісі, барлық санаттағы жүргізушілер қажет.
Көріп отырғанымыздай, жұмысшы және техникалық мамандықтар бойынша бос жұмыс орындарының әр түрлі таңдауы бар, егер облыстың кәсіптік техникалық колледждері жыл сайын жас мамандардың белгілі бір санын шығаратынын ескерсек, онда жұмыс орындарының жетіспеушілігін күтуге болады. Сонымен қатар, мынадай қорытынды жасауға болады: жұмысшы және техникалық кадрларға деген қажеттілік біздің жастарымыздың мамандық таңдауға немқұрайлы қарайтынындығын немесе мәселенің түбірін жұмысшы кәсіптерінің имиджін көтеру және нығайту жөніндегі жұмыстардың ұйымдастырылуы тиісті деңгейде болмағанынан іздеу керек пе?
«Жол» ЖШС директорының орынбасары Юлия Павловичева жастардың санасындағы құндылықтар ауысып, «еңбек» сөзі тұрақтылық пен молшылық негізі ретінде өз маңызын жоғалтқан деп есептейді.
— Жастар өз ата-аналарының есебінен қымбат заттарды, байланыс құралдарын иеленуге ұмтылады. Шағын жалақыдан жұмыс істеуді бастау, оқу, аға тәлімгерлерден кәсіби тәжірибе алуды жас ұрпақтың көптеген өкілдері бос уақыт жұмсау деп санайды. Мен кәсіптік оқу орындарын аралап, жастарды біздің кәсіпорынға жұмысқа орналастыруға үгіттей отырып, «Жол» ЖШС-де жұмыс істеуге тамаша жағдай жасалғанын – жұмыс орны Германиядан әкелінген заманауи жабдықтармен қамтылған душ, жылы еден бар, жұмыс жасауға жағдай жасалғандығын айтып көрдім, бірақ біздің жастар жоғарғы жалақы үшін ұмтылады, кәсіби білім туралы құжат алу – бұл тек жарты жол, одан кейін білікті маман болуға тырмысу керек, — дейді «Жол» ЖШС өкілі.
Аталған кәсіпорынның қызмет түрі – автокөлікке қызмт көрсету және мотор-майлау материалдарын сату. Бос орындар жәрмеңкесіне «Жол» ЖШС техникалық білімі бар сатушы-кеңесшіге өтінім берді. Үміткерлерге қойылатын талаптар – орта техникалық білімінің болуы, сауатты сөйлей білу.
Сонымен қатар, «Жол» ЖШС қызмет түрін кеңейту арқылы шаруа қожалығын ашуына байланысты, болашақта аспазшы және әр түрлі жұмысшылар қажет. Ю. Павловичеваның айтуынша, бұл қызметкерлер тегін тамақпен және тұрғын үймен қамтылады.
Қалада жұмсақ жиһаз жасаушы және тұрмыстық техника сатушысы ретінде белгілі «Квант» ЖШС бухгалтерлерді, экономистерді жұмысқа шақырады. Сондай-ақ, компьютерлерлік, тұрмыстық техниканы жөндеу бойынша шебер, жиһаз салонының сатушысы, есепші, автослесарь, автоэлектрші, күзетші, еден жуушы, жүргізуші, айырлы тиегіштің операторы, тракторшы, газэлектрдәнекерлеуші, электрші, ажарлаушы, сырлаушы мамандықтары бойынша бос орындар бар. «Квант» ЖШС жиһаз цехына технолог, жүк тиеуші, қаптау цехын қаптаушы, қоймаларға жүк тиеуші және құрылыс жұмысшылары қажет.
«Қазпочта» АҚ байланыс операторын, хатшы-референтті тұрақты жұмыспен қамтамасыз етуге дайын және сату бөліміне, инфрақұрылымды басқару бөліміне, мемлекеттік қорғау, өндірістік оқыту секторына қызметкерлер қажет.
«As&Ar Collection» ЖШС аяқ киім тігумен айналысады, бос жұмыс орындар жәрмеңкесіне аяқ киім дизайнер-модельер, тігінші, материалдарды пішуші, аяқ киім құрастырушы, аяқ киім тартушы мамандықтары бойынша өтінімдер ұсынды. Сондай-ақ кәсіпорынға өндіріс бастығы лауазымына маман қажет.
Жұмыс берушілердің өкілдері бос жұмыс орындарының жәрмеңкесінде колледж оқушыларының жоқтығын, арнайы -орта оқу орындарының басшылары оқу процесі кезеңінде осындай іс-шараларға экскурсиялар ұйымдастыруы тиіс екендігін айтып жеткізгендігін атап өту қажет. Бұл арнайы ортабілім беретін оқу орындарының түлектеріне жұмысқа орналасу мәселесін шешу кезінде бағдарлануға көмектеседі деп есептейтінін жеткізді.
Тек бір ғана оқу орны – «Технологиялық колледж» МКҚК-ы «Тігін өндірісі және киімді модельдеу» мамандығы бойынша оқитын 25 студентті бос жұмыс орындар жәрмеңкесіне жолдауды ұйымдастырды.
Қыздар олардың бағытына сәйкес қандай кәсіпорындар қызмет атқаратынын біле алды және бос жұмыс орындары жәрмеңкесінде алынған ақпарат болашақта олардың біреуіне жұмыс орнын таңдау кезінде анықтаушы болуы мүмкін.
Орал қаласының басқа кәсіптік колледждері жұмыс берушілер ретінде бос жұмыс орындар жәрмеңкесіне қатысты. Батыс Қазақстан аграрлық-техникалық университетіне бухгалтер, инженер-бағдарламашы, жүйелік әкімші, жылу мен газды қамтамасыз ету шебері, еңбекті қорғау және қауіпсіздік жөніндегі инженер, аспазшы, ыдыс жуушы, құрылысшы, электрик, сантехник қажет.
«А.Иманов атындағы Жол-көлік колледжі» МКҚК аудармашыны, автокраншыны, электр мамандарын, экскаваторшыны жұмысқа шақырады. Сондай-ақ, жатақханаға аула сыпырушы, техник, вахтер вакансиялары бар.
«LETS білім беру орталығы» ЖШС мектеп білім беру саласындағы жеке ұйымы бастауыш сынып, ағылшын, орыс тілі, физика мұғалімдеріне тапсырыс берді.
Облыстық денсаулық сақтау мемлекеттік мекемелерінде білікті мамандар жетіспеушілігі азаймай отыр. Атап айтқанда, облыстық психикалық денсаулық орталығына психиатр, нарколог, хирург, статист, физиотерапевт дәрігерлеріне психолог, медбике өтініш берді. Сондай-ақ мұнда санитар, сантехник-слесарь, дербес компьютер операторы, электромонтер, еңбек нұсқаушысы қажет.
Облыстық кардиологиялық диспансері кардиолог, реабилитолог, массаж жасаушы, эпидемиолог, ЭЕМ операторын жұмысқа шақырады.
«Талап» АҚ-да дәрігер-сарапшы, анестезиолог, акушер-гинеколог бос орындары бар. Сондай-ақ, массаж жөніндегі медбике, акушер, палата медбикесі, балалар шипажайының медбикесі, ота медбикесі, фармацевт, кассир, санитар, жұмысшы, тракторшы, электр механигі, инженер, тәрбиешінің көмекшісі, слесарь-жөндеуші, дезинфектор, салттық (жерлеу) қызмет көрсету жұмысшысы, жылжымалы цех шебері, әкімші, call-орталығының маманы, зертханашы, көлік бөлімшесінің жүргізушісі мамандары қажет.
«Газизова» стоматологиялық клиникасы өзінің қызметін кеңейтуде, осыған байланысты әкімшілерді, стоматолог-дәрігерлерді, тіс техниктерін, хирург-дәрігерлерді жұмысқа шақырады. Клиниканың бас менеджері Мәриям Шатырбаева атап өткендей, олардың кәсіпорны қалалық жұмыспен қамту орталығы арқылы ассистенттерді жұмысқа қабылдаған. Клиника әкімшілігі жаңа қызметкерлерге риза болып, осы бос жұмыс орындар жәрмеңкесі арқылы оларға лайықты кадрлар кездестіре алатынына сенімді.
Облыстық жастар саясаты мәселелері басқармасы бас маман лауазымына конкурс өткізуді жоспарлап отыр, осыған байланысты басқарма өкілі үміткерлерге мемлекеттік қызметке орналасу тәртібі мен рәсімін түсіндірді.
Өткен бос жұмыс орындар жәрмеңкесі ағымдағы жылдағы жоспар бойынша соңғысы, және бұл жолы келушілер бұрынғыға қарағанда әлдеқайда аз жиналса да, бірнеше жас үшін ол уақтылы болды.
Сонымен атап өтсек, 34 жасар Рустам осы уакытқа дейін Атырау облысындағы мұнай-газ саласындағы кәсіпорындардың бірінде жұмыс істеді. Бос орындар жәрмеңкесінің өткізілетіндігі туралы білгеннен кейін, өзіне қолайлы нәрсе іздеп көруге шешім қабылдады. Бұл азаматты Орал вагон жөндеу депосындағы дефектоскопист лауазымы қызықтырып, кәсіпорын директорының орынбасары М.Сандыбеков пен Рустам қысқа әңгімелесуден кейін, өз түйіндемесін қалдырды.
Жұмыс жасауды аз ғана жалақыдан бастауға ер азамат қорықпайды, өйткені жұмыс беруші оған жалақыны көтеру шарттарын түсіндірді, яғни өзінің жұмысқа қабілетін көрсетіп, өзінің кәсіби деңгейін арттыруға ұмтылу керек. Қазір Рүстем үшін ең бастысы – тұрақтылық, сондықтан туған қаласынан жұмыс тауып, оған тиянақты бекінуге шешім қабылдады. Сөзінің соңында ол бос жұмыс орындар жәрмеңкесіне келу нәтижелі болады деп үміттенетінін айтты.
20 жасар Сания биыл Ж.Досмұхамедов атындағы педагогикалық колледжді бітірді. Туған елі – Сырым ауданына барғаннан гөрі, жас қыз Орал қаласында қалғанды қалайды, сондықтан жұмыс іздестіруде. Бос жұмыс орындары жәрмеңкесінде бірнеше жұмыс берушілерге түйіндемелер қалдырды. Осы жерде Деркөл кентіндегі мектепке дейінгі ұйымда тәрбиеші бос орны бар екенін білді және жұмыс берушіге осы орынға орналасуға ниетті екенін жеткізді.
21 жасар Данила жақында әскерден оралды және бос орындар жәрмеңкесі өтетіні туралы әлеуметтік желілерден білді. Әскери қызметке шақырылғанға дейін жігіт автомеханик болып жұмыс істеген, сол себепті оған осы салада жұмыс жасайтын кәсіпорындарды тауып, соларға жүгіну керек болды.
23 жасар Сырым жоғары білімі бар, бірақ мамандығы бойынша жұмыс таба алмады. Өткен жылы ол Жәңгір хан атындағы БҚАТУ-ды «Бақылау-өлшеу аспаптары және автоматтандыру инженері» мамандығы бойынша бітірді. Алайда, жұмыс тәжірибесі болмауына байланысты мамандық бойынша жұмысқа орналасуға мүмкіндік болмай жүр. Бір жыл зауытта жұмыс істеді, бірақ оны алынған білімді практика жүзінде қолдану мүмкіндіктерінің болмауы және мансаптық өсу перспективасының болмауы қинады, кейін жұмыстан шығып кеткен.
«Орал Кабель» ЖШС-не бақылау-өлшеу аспаптары және автоматтандыру инженері қажет болып шықты, мүмкін, Сырымның бағы ашылып, осы бос орындар жәрмеңкесі арқылы жігіт қалаған жұмысын тауып қалар деген үміт бар.
Екі сағаттық іс-шара барысында жұмыс берушілердің өкілдері сияқты, менде мынадай сұрақтар туындады: неге бұл жолы бос орындар жәрмеңкесіне өте аз адамдар келді? Іс-шараның нашар ұйымдастырылуы себеп болды ма, әлде халықты хабардар етпеу немесе басқа нәрсе ме? Бұл сауалдарымды Қалалық халықты жұмыспен қамту орталығы директорының орынбасары Айнур Казмухановаға жолдадым.
— Ұйымдастыру мәселелерінде ештеңе өзгерген жоқ: жұмысқа орналасуға өтінімдер ұсынған мекемелерді, кәсіпорындарды алдын ала хабардар еттік, БАҚ, әлеуметтік желілерде хабарландыру берілді. Бос жұмыс орындары жәрмеңкесіне қатысушылардың аздығы жазғы маусымның аяқталуына байланысты, кәсіптік оқу орындары түлектерінің басым көпшілігі жұмысқа орналасуымен түсіндіріледі. Бұған дейінгі өткен бос орындар жәрмеңкесімен салыстырғанда келушілер санының айтарлықтай төмендеуінің себебін электрондық еңбек биржасы – жұмысқа орналастыру бойынша бірыңғай сандық онлайн-алаңды кең ауқымды енгізілуімен байланыстыру керек, — деп өз ойын А. Казмуханова жеткізді..
Газетіміздің келесі санында біз қалалық халықты жұмыспен қамту орталығының 9 айдағы жұмыс қорытындысы бойынша қызметін жария етуге қайта ораламыз, оның ішінде www.enbek.kz интернет-ресурсы арқылы қанша оралдықтар жұмыс тапқанын білеміз. Осы басылымды аяқтай отырып, Орал қаласының кәсіпорындары бүгінгі күні аса қажет болып тұрған бос жұмыс орындарының тізімін оқырмандарға ұсынамыз. Сонымен:
«ПОШ Руно» ЖШС: технолог, технолог көмекшісі, қабылдаушы, шикізат дайындаушы (ірі қара мал және ұсақ қара мал терісі); төшке салқындатушы, соңғы дайындау сатысындағы теріні тегістеуші, қазандық операторы, автокран операторы, құрылғыларды жөндейтін слесарь, энергетик, сантехник, әр түрлі жұмысшы.
«Орал Кабель» ЖШС: Бақылау-өлшеу аспаптары және автоматтандыру инженері, электрик, жабдықтарды жөндеу слесары, механик, тікелей және көтерме сату жөніндегі менеджер, өндірісте жұмыс тәжірибесі бар бухгалтер, сынақ зертханасына зертханашы-техникалық бақылау бөлімінің бақылаушысы.
«Нысан қорғау» ЖШС: күзетші, жүргізуші
«Таза аудан» ЖШС: қызметші әйел, тазалаушы
«УШФ Диана» ЖШС: тігінші, шаруашылық қызметкері
«Қоғамдық келісім» КММ: аға консультант, оператор, слесарь-сантехник
«Жайық Жарығы» ЖШС: дәнекерлеуші, бетоншы, тас қалаушы, жүргізуші, тазалаушы
«IT Group Operating» ЖШС: дизайнер, офис-менеджер, сату жөніндегі менеджер
«Отделстрой» СКФ: қосалқы жұмысшы, күзетші, құрылыс шебері, электрик
«Кублей» ЖШС: ет ораушы, ет сіңіруші.
«Западный регион Орал» ЖШС: бағдарламашы, әр түрлі жұмысшы
ЖК «Хитарова»: аспаз
«Брат М» ЖШС: әр түрлі жұмысшы, дәнекерлеуші, бухгалтер
«Акас» ЖШС: бухгалтер, мемлекеттік сатып алу бойынша маман, ветеринарлық санитар, ветеринар, зоотехник, механизатор, малшы, слесарь-жөндеуші, қаңылтыршы, КАМАЗ жүргізушісі
М.Өтемісов атындағы БҚМУ: аула сыпырушы, тазалаушы
Дарынды балаларға арналған АТ лицей мектебі: бас аспазшы, дәрігер-педиатр, еден жуушы, ағаш ұстасы, вахтер.
Саида ТУЛЕГЕНОВА
